برگشت ارتودنسی زمانی رخ می‌دهد که دندان‌ها پس از درمان شروع به جابجا شدن می‌کنند. اگر این برگشت زیاد باشد، باید یک بار دیگر از بریس استفاده کرد تا دندان‌ها به محل درست خود بازگردند. برگشت ارتودنسی دلایل متعددی دارد که عدم استفاده از نگهدارنده‌ها پس از اتمام ارتودنسی یکی از آنها است.
چرا دندان‌ها جابجا می‌شوند؟
عوامل متعددی باعث برگشت ارتودنسی می‌شوند. برگشت ارتودنسی دلیل واحدی ندارد که بتوان بیان کرد. در بیشتر موارد، برگشت به دلیل وجود ترکیبی از عوامل اتفاق می‌افتد:
“عوامل مربوط به لیگامنت لثه‌ای ”
زمانی که دندان‌ها به دلیل استفاده از بریس‌ها جابجا می‌شوند، فیبرهای لثه که دور دندان قرار گرفته‌اند، کشیده می‌شوند. این فیبرهای کشیده شده ممکن است منقبض شده و باعث شوند که دندان‌ها به عقب و به محل قبلی خود، قبل از درمان بازگردند و باعث برگشت ارتودنسی شوند. این فیبرها برای بازیابی خود و سازگاری با شرایط جدید نیاز به زمان دارند؛ بنابراین پس از انجام درمان جامع ارتودنسی، دندان‌ها به 4 تا 5 ماه زمان نیاز دارند تا فیبرهای اطراف با آنها سازگار شوند.
” برگشت ارتودنسی به دلیل تغییرات رشد”
رشد فرایندی است که به طور مستمر در کل طول عمر انجام می‌شود. بیماران مبتلا به مشکلات اسکلتی ممکن است به دلیل اختلالات مستمر الگوهای رشد پس از انجام ارتودنسی دچار برگشت ارتودنسی شوند؛ بنابراین باید از آنها تا زمان توقف رشد فعال نگهداری شود.
” سازگاری استخوان ”
استخوان یکی از اجزای اصلی پشتیبان دندان است. دندان‌هایی که اخیراً جابجا شده‌اند با استخوان کلسیفای شده کمی احاطه شده‌اند؛ بنابراین دندان‌ها به اندازه کافی تثبیت نشده و تمایل به بازگشت به محل قبلی خود دارند.
” عوامل عضلانی و رباطی لثه ”
بافت نرم به میزان زیادی بر موقعیت دندان‌ها تأثیر می‌گذارد. دندان‌ها از همه جهات به طور مستقیم توسط پوشش عضلانی احاطه شده‌اند. زبان نیز بر آنها فشار وارد کرده و دندان‌ها را به سمت گونه و بر خلاف لب‌ها حرکت می‌دهد. از نظر تئوری، دندان‌ها در محلی قرار می‌گیرند که به آن منطقه خنثی گفته می‌شود و تعادل بین دو مجموعه از نیروها برقرار می‌شود؛ بنابراین قرار گرفتن دندان‌ها در ناحیه خنثی پس از ارتودنسی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
” ناتوانی در رفع علل اصلی ”
علت ابتلا به مال اکلوژن باید در زمان تشخیص تعیین شود و مراحل درمان کامل برای رفع کامل آن به اجرا درآیند. ناتوانی در رفع اتیولوژی می‌تواند به دلیل برخی عادات مانند مکیدن انگشت یا تنفس از راه دهان باعث برگشت ارتودنسی شود. اگر در زمان شروع درمان، علت این عادت تشخیص داده نشود و درمان نشود باعث می‌شود که پس از برداشتن بریس‌ها، برگشت ارتودنسی اتفاق بیفتد.
” نقش دندان مولار سوم ”
دندان‌های مولار سوم خیلی دیر درمی‌آیند. در بیشتر موارد این دندان‌ها بین سنین 18 تا 21 سال شروع به رشد می‌کنند. در این زمان، بیشتر بیماران درمان‌های ارتودنسی خود را تکمیل کرده‌اند. تصور می‌شود که فشار ناشی از رشد دندان‌های مولار سوم ممکن است باعث کجی دندان‌ها رو به جلو و برگشت ارتودنسی شود.
” نقش اوکلوژن ”
فاصله مناسب بین دندان‌های بالا و پایین یک عامل مهم در حفظ ثبات دندان‌ها پس از ارتودنسی است. وجود برخی عادات مانند دندان قروچه، ناخن جویدن و گاز گرفتن لب‌ها آر علل اصلی بازگشت ارتودنسی هستند.
ترمیم کوتاه مدت، راه حل بلند مدت
اگر شما یک مرتبه دیگر از بریس استفاده کردید ممکن است طول درمان شما تا صاف شدن دندان‌ها، دو سال طول بکشد.
ممکن است شما تمایل نداشته باشید که دوباره ارتودنسی انجام دهید، در این صورت می‌توانید از الاینرهای پلاستیکی شفاف استفاده کنید. این یک نوع ارتودنسی کوتاه مدت است که برخی متخصصین ارتودنسی به بیماران پیشنهاد می‌دهند. دندانپزشکان برای تنظیم دندان‌هایی که کجی آنها کم تا متوسط باشد از این روش استفاده می‌کنند. اگر دندان‌های شما در حال جابجا شدن است احتمالاً خیلی زود متوجه آن خواهید شد. احتمال این که دندان‌های شما خیلی به عقب برگردند و سپس شما ارتودنسی را دوباره شروع کنید خیلی کم است. الاینرهای پلاستیکی شفاف نمی‌توانند همه مشکلات را برطرف کنند اما به حل بسیاری از مسائل کمک می‌کنند که برخی از آنها عبارتند از:
- دندان‌های نامرتب
- کراس بایت
- دندان‌های رشد کرده
- فاصله بین دندان‌ها
- اپن بایت
- آور بایت
- اندربایت
الاینرها چگونه کار می‌کنند؟
اگر شما ارتودنسی انجام می‌دهید باید بدانید که آنها چگونه کار می‌کنند. دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی براکت ها را به دندان‌های شما متصل می‌کنند. وی بین براکت ها را سیم‌کشی کرده و از لیگاتورها (باندهای الاستیکی کوچک) برای کمک به هل دادن یا کشیدن دندان‌ها در محل جدید استفاده می‌کند. گاهی اوقات، شما برای تنظیم بریس‌های خود به دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی مراجعه می‌کنید. با این کار از حرکت دندان‌ها در جهت مناسب نیز اطمینان پیدا می‌کنید. الاینرها مانند یک سری نگهدارنده عمل می‌کنند. دندانپزشک پس از تصویربرداری از دندان‌ها، یک سری الاینر را برای شما تجویز می‌کند. هر ست الاینر، دندان‌های شما را کمی به سمت وضعیت مطلوب می‌کشد. هر چند هفته یک مرتبه، شما باید آنها را با الاینر جدید جایگزین کنید.
مزایای استفاده از الاینرها
بریس‌ها و الاینرها هر دو دندان‌ها را صاف می‌کنند. هر کدام از آنها به روش متفاوتی این کار را انجام می‌دهند. چه ارتودنسی را برای اولین مرتبه انجام دهید و چه به دلیل برگشت، بار دومی باشد که این کار را انجام می‌دهید، ممکن است الاینرها گزینه‌های مناسبی برای شما باشند. گاهی اوقات براکت‌های روی بریس‌ها ممکن است باعث تحریک لب‌ها و گونه‌های شما شوند. گاهی اوقات سیم‌ها ممکن است شل شوند و به گونه‌ها، لثه و لب‌های شما فشار وارد کنند. همچنین ممکن است شما تا زمانی که ارتودنسی می‌کنید، پرهیز غذایی داشته باشید. قطعاً شما نمی‌توانید وجود بریس‌ها را در دهان خود مخفی کنید. هر الاینر از قطعات پلاستیکی لطیف ساخته شده است. این الاینرها لبه نداشته یا احتمال این که سیم‌های آنها شل شده و به دهان شما فشار آورند وجود ندارد. این الاینرها را می‌توان در هنگام غذا خوردن از دهان خارج کرد بنابراین شما می‌توانید از خوردن غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید. الاینرها شفاف هستند و در زمانی که از آنها استفاده می‌کنید کمتر جلب توجه می‌کنند.
