پر کردن دندان؛روش،هزینه و مراقبت بعد از ترمیم

هنگامی که پوسیدگی به دندان آسیب می‌زند، دندانپزشک ساختار پوسیده دندان را برمی‌دارد و دندان را پر می‌کند تا شکل و عملکرد دندان تاحد امکان به حالت اولیه برگردد.

پوسیدگی دندان و درد مربوط به آن تا زمان درمان شدن توسط دندانپزشک به تدریج بیشتر و بیشتر می‌شود. پر کردن آسیب ناشی از پوسیدگی را ترمیم می‌کند و از ورود باکتری‌های بیشتر به داخل دندان جلوگیری می‌کند. دندانپزشک می‌تواند تمام دندان‌ها را با استفاده از مواد مختلف ترمیم کند.

ضرورت پر کردن دندان

چنانچه دندان سوراخ شده باشد، باید در اولین فرصت پر شود. اگر دندان پوسیده ترمیم نشود، پوسیدگی وسیع‌تر خواهد شد و درد و آبسه دندان را در پی خواهد داشت که به نوبه خود به مشکلات جدی‌تری مانند تحلیل استخوان منجر می‌شود.

مواد پر کردن دندان

برای پر کردن دندان از مواد مختلفی استفاده می‌شود. دندانپزشک ماده مناسب را با توجه به وضعیت دندان انتخاب می‌کند.

پر کردن دندان با آمالگام

پر کردن دندان با آمالگام آسان‌ترین، سریع‌ترین و کم هزینه‌ترین عمل ترمیمی است. آمالگام مخلوطی از جیوه، نقره، قلع یا فلزات دیگر است. پرکردگی نقره‌ای بادوام و مقرون به صرفه است، اما بسیاری از بیماران رنگ آن را دوست ندارند.

پر کردن زیبایی با مواد همرنگ دندان

آمالگام جایگزین‌های مختلفی دارد که از پرسلین، یونومر و رزین کامپوزینی تهیه می‌شود تا با رنگ مینای دندان بیمار همخوانی داشته باشد. پر کردن زیبایی دندان هنگام لبخند زدن یا صحبت کردن مشخص نمی‌شود، اما دوام آن به اندازه آمالگام نیست. در ادامه ویژگی‌های هر یک از این مواد ترمیمی زیبایی را بررسی می‌کنیم.

• کامپوزیت: ترمیم کامپوزیتی از ترکیبی از رزین‌ها و ذرات بسیار ریز ساخته می‌شود. هدف از استفاده از کامپوزیت این است که رنگ ترمیم بیشترین همخوانی را با رنگ دندان‌های بیمار داشته باشد. رزین کامپوزیتی با باندینگ یا سیمان به ناحیه آسیب دیده چسبانده می‌شود تا چسبندگی بین دندان و کامپوزیت تقویت شود.
• یونومر: آینومر شبیه به کامپوزیت است، بااین تفاوت که از مخلوطی از شیشه و رزین آکریلیکی تهیه می‌شود. یونومر عموماً نزدیک خط لثه یا ریشه دندان به کار برده می‌شود، چون هنگام جویدن به این ناحیه‌ها فشار وارد نمی‌شود. آینومر شکننده است، اما ازآنجایی که فلوراید آزاد می‌کند، به مرور زمان محکم‌تر می‌شود.
• پرسلین یا سرامیک: این مواد معمولاً از ترکیبی از پرسلین، سرامیک و پودر شیشه تهیه می‌شود و غالباً برای ساخت روکش، اینله/ اونله و ونیر به کار برده می‌شود. دوام این مواد بالا است، هرچند به اندازه پرکردگی نقره‌ای آمالگام مقاوم نیست. سرامیک انتخابی مناسب برای بیمارانی است که می‌خواهند برای داشتن دندان‌هایی زیبا و در عین حال مقاوم سرمایه گذاری کنند.

مراحل پر کردن دندان

دندانپزشک پوسیدگی و حفره دندان را پس از برداشتن پوسیدگی با مواد مخصوص پرکردن دندان ترمیم می‌کند.

مراحل پر کردن دندان به شرح زیر است:

• دندانپزشک دندان، لثه، زبان و پوست اطراف را بی حس می‌کند. دندانپزشک ابتدا ماده‌ای ژل مانند را مستقیماً روی ناحیه مورد نظر می‌زند تا اندکی بی‌حس شود، سپس ماده بی‌حسی را برای بی حس کردن کامل تزریق می‌کند. برخی دندانپزشکان برای کاهش درد و آرام کردن بیمار از گاز نیتروز اکساید (گاز خنده) استفاده می‌کنند.
• دندانپزشک گاهی برای هدف قرار دادن دندان پوسیده از ورقه لاستیکی کوچک قرار گرفته روی بدنه فلزی (رابردم) استفاده می‌کند تا از وارد شدن مایع و ذرات دندان به دهان و گلو جلوگیری کند.
• دندانپزشک تمام پوسیدگی را با دریل برمی‌دارد و جای آن را با ماده پرکردگی پر می‌کند.

ترمیم‌های مستقیم، نیمه مستقیم و غیرمستقیم

ترمیم دندان با مواد مخصوص پر کردن دندان به سه روش مستقیم، نیمه مستقیم یا غیرمستقیم انجام می‌شود. هر روش مزایا و نقاط ضعف خاص خود را دارد و تحت شرایط خاصی به کار برده می‌شود.

پر کردن مستقیم: مقدار کمی ماده ترمیم کننده داخل حفره پوسیدگی قرار داده می‌شود. سپس رزین در چند لایه زده می‌شود و بلافاصله با نور مخصوص خشک و سفت می‌شود. در نتیجه کل پرکردگی در یک جلسه انجام می‌شود.

پر کردن نیمه مستقیم: این روش برای پر کردن پوسیدگی‌های وسیع‌تر کاربرد دارد و از این نظر که رزین در چند لایه اعمال می‌شود شبیه پر کردن مستقیم است، اما این پر کردگی را می‌توان از دهان خارج کرد. پس از آماده شدن ترمیم باندینگ انجام می‌شود. در ترمیم نیمه مستقیم از کد/ کم (طراحی کامپیوتری/ فرزکاری کامپیوتری) نیز برای تهیه اینله استفاده می‌شود. دندانپزشک با بهره‌گیری از این تکنولوژی می‌تواند ترمیم پرسلینی سخت‌تر و بادوام‌تری را تهیه کند، بدون آن که نیازی به فرستادن قالب به لابراتوار خارج از کلینیک باشد.

پر کردن غیرمستقیم: این روش برای ترمیم‌های پیچیده یا بسیار بزرگ کاربرد دارد. در کل چنانچه مقدار کافی از دندان سالم باقی نمانده باشد، روکش یا ترمیم برای جایگزینی بخش عمده و مشخص دندان آماده می‌شود. این نوع ترمیم‌ها گستردگی و درگیری بیشتری دارد، نمی‌توان آن را مستقیماً بر روی دندان انجام داد و در یک جلسه نیز کامل نمی‌شود.

پس از درمان

لب‌ها و لثه‌ها پس از پر کردن دندان تا زمان از بین رفتن اتر داروی بی‌حسی به مدت چند ساعت بی‌حس است. برای این که به دهان آسیب نزنید، مراقب باشید که گونه‌ها یا لب بی‌حس را گاز نگیرید. بهتر است تا زمان از بین رفتن بی حسی، حدود یک تا سه ساعت، از خوردن یا آشامیدن خودداری کنید. حساسیت به گرما و سرما نیز تا چند روز پس از درمان طبیعی است. رزین کامپوزیتی تا زمان ترک کردن مطب دندانپزشکی کاملاً سفت شده است. به محض از بین رفتن بی‌حسی می‌توانید به روال طبیعی غذا میل کنید.

پر کردگی دندان، ترمیم و پوسیدگی را متوقف می‌کند. پس از مدتی لازم است که پر کردگی ساییده شده تعویض شود. دندان پر شده چند روز تا چند هفته به سرما و گرما حساس است. دندانپزشک خمیردندان مناسب برای رفع حساسیت دندان را توصیه می‌کند. اگر دندان‌هایتان پس از پر کردن بیش از حد حساس شده است، این مشکل را با دندانپزشک در میان بگذارید تا برای درمان آن اقدام شود.

عوارض

پر کردن دندان تقریباً هیچ گونه عوارض جانبی ندارد.

اگر ناراحتی قلبی دارید، دندانپزشک آنتی بیوتیک قبل از درمان تجویز می‎کند. باکتری‌های دهان در اثر بعضی درمان‌ها وارد جریان خون می‌شوند و باعث بروز عفونت در بخش‌هایی از بدن می‌شوند. آنتی بیوتیک احتمال پخش شدن عفونت در قلب و ابتلا به اندوکاردیت را کاهش می‌دهد.

هزینه

هزینه پر کردن دندان به نوع ماده به کار برده شده و گستردگی جرم گیری بستگی دارد. بیمه‌های درمانی در اکثر موارد هزینه پر کردن دندان را تحت پوشش قرار می‌دهند. اگر پرکردگی نقره‌ای آمالگام لب پر یا ترک خورده باشد، بیمه بخشی از هزینه درمان را پرداخت خواهد کرد.